1 juni 2012 alweer

Lieve lezer,

Daar ben ik weer.

Drie weken was ik in Nederland. Genoten heb ik. De beginnende lente, mijn moeder, de familiedag, logeren in het ouderlijk huis, familie en vrienden gezien, gewandeld, weidevogeldag gehad, en last but not least genoten van mijn 3 fantastische kinderen. De emotionele accu (aldus Jan) weer opladen. Dat is goed gelukt.

Ben nu ruim twee weken terug. Heel hartelijk ontvangen, dat wel. Maar het terugkomen viel niet mee. Dat was / is weer even wennen.

Twee vrijdagen, twee ‘verhaaltjes’.



Strong women

Vrijdag 25 mei 2012



Van die dagen dat er niets gebeurt. Zoals vandaag. Geen stroom tot nu ( vrijdag 14.30) dus geen printer, geen mogelijkheid om mijn activiteitenplan af te leveren op District Office ( zoals afgesproken) Internet bestaat nog nauwelijks op scholen, kantoren. Zeker niet op 'maar' district niveau.

Ook mijn afspraak met DPO,- hard nodig om verder te kunnen met mijn werk- , gaat zoals gebruikelijk niet door. Hij is al dagen bezig zijn auto te (laten) repareren. Gisteren onderdeel halen uit Mbarara, 50 km verderop en naar garage hier gebracht. Vanmorgen net toen we zouden starten, belt de garage dat hij moet komen. Het onderdeel zou niet het goede onderdeel zijn. Lastig is dat hij altijd roept snel weer terug te zijn. Gisteren na de lunch en ook vandaag na de lunch. Meestal betekent dat dat hij niet meer komt. En dan is het weekend.

Tijd om thuis (leuke) zaken te doen: stoep vegen, krant lezen en met woordenboek erbij Engels te oefenen, en secretaresse Immaculate (van afwezige DPO en ook van mij) een boterham met kaas (nog over van mijn bezoek in NL) te brengen. Vond ze heerlijk!We kunnen het heel goed samen vinden. Ze praat goed Engels. We kunnen elkaar alles vragen, hebben we afgesproken. Zij vraagt mij uit over hoe het in een vliegtuig is en als je naar de w.c. moet....

Vandaag komt de vrouw van de keuken binnen op het kantoor. Ik ken haar niet goed. Immaculate vertelt dat ze grote bewondering heeft voor deze vrouw. Ze is moeder van 2 kinderen. De oudste zoon gaat naar Universiteit en jongste dochter naar secondair 3. Allebei knappe kinderen, maar het schoolgeld dat ze moeten betalen liegt er niet om. 250.000 voor dochter elk trimester en 800.000 voor zoon. Haar man is soldaat, maar ze heeft hem al meer dan 8 jaar niet gezien. Hij is verdwenen. Niks meer van gehoord. Dood? Weggegaan? Het salaris van deze vrouw is minimaal: 80.000 (25 euro) (een onderwijzer verdient 200.00, secretaresse 150.000, chauffeur 200.000) Toch krijgt ze het voor elkaar het schoolgeld voor haar kinderen te sparen. Naast haar kookwerk, is ze steeds op zoek naar extra inkomsten: klusjes doen voor de tutors op de compound, zoals digging (zeer zwaar werk) schoonmaakwerk, wassen, koken. Ik kan het haast niet geloven dat het haar lukt.

Daarnaast helpen vrouwen elkaar met een zgn cash around group. Elke maand als het salaris chash binnenkomt , geven vrouwen een deel van hun salaris bij toerbeurt aan een van de groep. Bv 30.000 van de 80.000. In een groep van 4 krijgt die ene vrouw dan 4 x 30.000 = 120.000. Dat kan deze ene vrouw dan gebruiken bv om schoolgeld van te betalen. De volgende maand is een ander aan de beurt om geld te krijgen en te gebruiken voor een grote uitgave, bv reparatie van een lekkage of aanschaf van een kippenhok. De vrouw van de keuken werkt daarnaast nog heel hard om extra geld te verdienen. Ze heeft een huisje 50 km verderop. Daar gaat ze zelden heen, de reis is te duur. Ze heeft daar ook een klein stukje grond, dat meestal onbeheerd is. Van de principal heeft ze op de compound een klein huisje gekregen. Vorige week was de laatste vakantieweek voor haar dochter. Zo graag zou haar dochter eens vis eten. Voor ze weer drie maanden elke dag hetzelfde kostschool eten (meelpap en bruine bonen) moest eten. Ze zegt tegen haar moeder ik weet dat je weinig geld hebt, maar ik zou zo graag vis eten. Het is middag en haar moeder gaat naar een van de secretaresses en vraag of ze haar tuin mag wieden, ze zou graag wat geld verdienen. Na een middag hard werken, krijgt ze geld en geeft het aan haar dochter om vis op de markt te kopen. Die avond eten ze ongebruikelijk vroeg om zes uur, haar dochter kan niet wachten met het feestmaal. De dochter ruimt op en doet de afwas. Bij thuiskomst vindt haar moeder haar slapend op de bank. Haar dochter verteld later ik was zo tevreden en voldaan na de vismaaltijd, dat ik op de bank in slaap ben gevallen.

Hoe meer ik me verdiep in het leven van vrouwen hier, hoe meer respect ik voel. Een moeder een vrouw om trots op te zijn.



Ups en downs.

Vrijdag 1 juni 2012



Trimester 2 is hier eindelijk begonnen. Na een week vertraging – studenten mochten / moesten nog een week thuis blijven, want de PTC’s hadden zero geld gekregen van het ministerie –kwamen de studenten deze week binnen druppelen. Nog zijn ze er niet allemaal. Lessen beginnen dan ook druppelsgewijs. Studenten worden eerst ingezet om hun dormatories schoon te maken, het gras te slashen, de compound te vegen.

Mijn werk deze week: dinsdag en woensdag op stap naar het uiterste, verste Coordinating Center van mijn werkgebied. Eindeloos over smalle, zeer onregelmatige wegen, met vele kuilen, mijn botten voortdurend heen en weer geschud, zeer heuvelachtig, langs de prachtigste uitzichten en afgronden om uiteindelijk hoog,- een beetje Zwitserland- aan te komen bij een zeer onverwacht ‘klooster’ met door prachtige bloemen omgeven oprijlaan en mooie stenen veranda. Al in 1929 gebouwd zustersconvent met nu 7 zusters, waarvan 1 hoofd van de naburige school met meer dan 750 leerlingen. Daar slaap ik die nacht.

En toen was ik er nog niet: verder omlaag de heuvels uit en nieuwe heuvels in. Na nog een uur heen en weer geschud uiteindelijk in het verre Bihanga. Daar een gesprek met CCT (nog even uitleg: in het werkgebied van mijn Primary Teacher Center (PTC) zijn 23 plekken met een Coordinator Center Tutor (CCTs) verbonden aan de PTC) die als taak heeft scholen, schoolhoofden, leraren, ouders te begeleiden. Het is mijn taak deze CCTs te monitoren, assisteren, begeleiden)

Het was een verwarrend gesprek: deze CCT was zo afgeknapt op het gouvernement onderwijs dat hij in 2008 zelf 2 privé scholen heeft opgericht. Privé scholen is bussiness. Ouders betalen schoolgeld, hij heeft zelf schoolhoofden aangesteld, als ze niet presteren worden ze ontslagen, teachers verdienen minder dan op gouvernement schools, en zij moeten ook presteren. De scholen doen het heel goed, hoogste PLE uitslagen ( soort CITO) van de hele streek. Maar met het gevolg, terugloop van leerlingen op de gouvernementscholen die hij moet begeleiden. Hij heeft twee petten op, geroddel over dat hij te weinig tijd besteed aan andere scholen, alleen met zijn eigen scholen bezig is. Er ontstaan nog meer private schools, het regeringsbeleid, (gratis) onderwijs voor allen wordt zo aan flarden getrokken. Het is een moeilijke kwestie, waar ik van mezelf wat van moet vinden...

We bezoeken scholen en ik draaf weer op als bezienswaardigheid. Kleine kinderen proberen me aan te raken. Ze zijn zo verbaast zo’n vreemd wezen te zien. Ook geef ik ad hoc ‘les’ aan een P7. Ze vragen me naar het klimaat in mijn land. Ik vertel ze over de seizoenen en teken op het bord een boom en thermometer bij de verschillende seizoenen. Ik heb het blijde gevoel dat ze mijn Engels een beetje begrijpen.

We bezoeken ook officials in het district. Ook hier vooral weer geroddel met de DPO over verschillende headmasters. Ze bereiden overplaatsingen voor. Alle teachers, headteachers en ook CCT-ers worden zonder inspraak (zeer) regelmatig overgeplaatst, vaak naar heel andere gebieden. De officials van het district bepalen dat, als ouders klagen, als ze denken dat (head)teachers niet presteren, hup overplaatsing. Soms kan je via een geldbedrag dat voorkomen, of juist elders komen. Ik maak kort kennis met de belangrijkste official: ze is een vrouw, ik heb meer vertrouwen in vrouwen en ik ga haar beslist nog eens opzoeken.

Na twee dagen reizen en scholen bezoeken ben ik kapot bij thuiskomst. Hoofdpijn steekt de kop op en donderdag lig ik de hele dag in bed. Voel me rot, verlang naar de lente thuis, droom van mensen thuis die hier zijn en omgekeerd. Alles door elkaar. Heb het gevoel dat ik alles alleen moet doen. Ze kennen het hier niet: samenwerken, van te voren plannen maken, inhoudelijk overleg, samen terugkijken, bedenken hoe we mensen in het veld kunnen ondersteunen, meer dan door preken af te steken, ze kennen het niet. Mijn westerse manier van werken maakt dat ik het soms zeer moeilijk heb hier. Ik vraag me af of het wat uit maakt, of ik hier ben, het werk dat ik probeer te doen.

Vandaag- vrijdag- gelukkig weer wat optimistischer. Mijn planning voor trimester 2 is rond. Maximaal 3 dagen per week op stap. CCTs bezoeken en ondersteunen in hun activiteiten – materieel en gelukkig ook inhoudelijk. En met CCTer en Ruth, special educational needs van het district, 2x een driedaagse training organiseren, voor leerkrachten van 20 scholen. Heel praktisch: hoe vind je kinderen met handicap (special educational needs), wat voor soort handicap en wat kan je in je school doen om deze kinderen te ondersteunen.

Ik heb er weer zin in!

En morgen komt Nederlandse Linda, een heel weekend gezellig iemand op bezoek. Ik kijk ernaar uit.



Dag allemaal, dank voor het lezen. Ik zie uit naar jullie reacties. Ik probeer iedereen te beantwoorden. Ben ook te bereiken via e-mail: trees.ex@gmail.com.